Hoe vergaat het filmmakers gerelateerd aan het Limburg Film Fonds? Om een vinger aan de pols te houden informeert Limburg Film Office om de zoveel tijd naar actuele projecten. Dit keert vertelt regisseur Jan Ketelaars over het project Eeuwige Bossen, een documentaire over de (weinige) wilde bossen die nog in Nederland bestaan. Slechts 3% van de Nederlandse bossen is nog inheems.

Hoe ontstond het idee?

“Ik ben al vele jaren geïnteresseerd in bomen en bossen. Ik ben opgegroeid vlakbij een bos in Tilburg. Nu woon ik in De Bilt. Op 5 minuten lopen van het bos. In de loop der jaren ging ik me steeds meer verbazen over wat ik zag in het bos. Met name het beheer vond ik op zijn zachtst gezegd merkwaardig. Ik liep al een tijdje rond met het plan om een film te maken over bossen toen iemand me zei dat ik eens moest praten met Bert Maes, ecoloog. Het klikte. Met Bert ben ik vele malen op veldonderzoek geweest in allerlei prachtige bossen in Nederland. Het Savelsbos was en is voor mij het hoogtepunt, het mooiste bos in ons land. Ik ben het filmplan met Bert verder gaan ontwikkelen. Het behoud en beheer van onze wilde, inheemse bossen staat centraal in de film. Die bossen zijn heel goed bestand tegen klimaatverandering en staan er soms als bijna 10.000 jaar.”

Waar ben je op dit moment mee bezig?

“Ik ben veel aan het draaien. De cultuurhistorie heb ik al gefilmd. Museum van Oudheden en Naturalis in Leiden, het depot en het Openluchtmuseum Arnhem ook. In de film komt ook onderzoek naar wilde, inheemse bomen en struiken aan bod. Ik heb het jaarringen en dna onderzoek gefilmd op de WUR in Wageningen. Het Biax in Zaandam moet nog. Beleid is een ander onderdeel van de film. De ecoloog van de provincie Utrecht heb ik al gefilmd. Degenen bij het Ministerie, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten die verantwoordelijk zijn voor het beleid voor de wilde, inheemse bossen ga ik de komende tijd interviewen. Op de genenbank in Roggebotzand heb ik diverse malen gefilmd, en ook het oogsten van zaad voor die genenbank op verschillende plekken in Nederland. Ook het beheer, het ringen van bomen die invasief zijn in de wilde, inheemse bossen heb ik diverse keren vastgelegd. Maar ook de bossen zelf. Het Savelsbos heb ik al in alle seizoenen gefilmd. Eigenlijk komen alle aspecten die van belang zijn voor onze wilde, inheemse bossen aan bod.”

Wat kun je zeggen over de crew?

“Dat is vrij eenvoudig. Ik ben de regisseur en editor. Ik werk met twee cameramannen. Wijnand Slurink en Ralph de Lange. Ben van Lieshout doet de productie voor Stichting Geelprodukt. Hij zal ook de montage begeleiden. In Limburg zal Joost Faas het geluid doen. Hij woont in Maastricht. Voor de opnames die ik tot nu toe in Limburg heb gemaakt had ik geen geluidsman nodig.”

En de hoofdpersoon?

“Ecoloog en cultuurhistoricus Bert Maes is de hoofdpersoon van de film. Hij doet al meer dan 30 jaar onderzoek naar onze wilde, inheemse bomen en struiken en is een absolute autoriteit op dit gebied. Hij heeft enorm veel gepubliceerd en kent iedereen die met deze bossen te maken heeft. Hij doet nog steeds veel veldonderzoek, ondanks zijn intussen gevorderde leeftijd. Ik kan wel zeggen dat hij zich bijzonder soepel beweegt in de bossen. Hij neemt ook altijd bladeren en takjes mee voor verder onderzoek. Op zijn kantoor heeft hij een uitgebreid herbarium. Soms geeft hij jongere mensen les in de verschillende soorten. Hij heeft samen met anderen de Atlas wilde bomen en struiken gepubliceerd, een belangrijk naslagwerk. Bert is een bevlogen man die zich vooral zorgen maakt over het beheer van de wilde, inheemse bomen. Daar gaat regelmatig wat mis.”

Wat is de rol van Limburg?

“In Limburg staan enkele van onze meest fantastische bossen. Zoals het Savelsbos en het Vijlense bos in Zuid-Limburg. Maar ook het Meinweg gebied is prachtig. En in Noord- Limburg de Zelderse Driessen. Daar ga ik nog filmen. Ik heb gemerkt dat er verschillend gedacht wordt over het beheer van bijvoorbeeld het Savelsbos. Dat wil ik ook in de film verwerken. Ik wil nog gaan spreken met de ecoloog van de provincie maar ik wil ook met een boswachter van Staatsbosbeheer door het Savelsbos lopen. Er is aan de rand van het bos een en ander aangeplant wat volgens Bert niet thuishoort op het plateau van het Savelsbos. Hoe zit dat? Dat wil ik uitzoeken. Ook in de Zelderse Driessen zijn soorten geplant die niet thuishoren aan de rand dit rivierbegeleidend bos. In mei ga ik uitgebreid filmen in Limburg.”

Hoe zie je de distributie van de documentaire voor je?

“De film zal worden uitgezonden door L1 en RTV Utrecht. Wellicht ook door omroep Gelderland en TV Oost. Ik ga via de kanalen van diverse natuurorganisaties de film aanbieden voor vertoning. Hopelijk zal de film ook een landelijke distributie krijgen. Maar dat kan pas als de film af is, rond 1 december.”