Hoe vergaat het Limburgse filmmakers in deze aparte tijden? Om een vinger aan de pols te houden informeert Limburg Film Office om de zoveel tijd naar actuele projecten bij filmmakers. Ditmaal: filmmaker Maarten Diederen van Upendi Film over Stoffig Licht, een verhaal over een Drents gezin dat in de jaren vijftig naar Limburg verhuist om in de mijnen te werken. Het project kreeg in 2019 steun van het Limburg Film Fonds.

Hoe ontstond het idee?

“In 2018 zijn we met z’n vieren (Emile, Jeroen, Imelda en ik) een aantal keer bij elkaar gekomen om te onderzoeken of we met de losse ideeën van een ieder tot een interessant verhaal konden komen. We schreven elke keer een aantal scènes, met enkel een globaal idee van waar het naar toe zou gaan. Op een gegeven moment vertelde Emile dat hij er eens goed voor was gaan zitten en zijn wens om ooit een roman te schrijven had aangegrepen om dit verhaal ook in boekvorm uit te werken: hij had ‘even’ een paar honderd pagina’s geschreven. Met dat manuscript zijn we vervolgens aan de slag gegaan om het filmscript verder uit te werken. Bijna vier jaar later zijn de eerste opnames een feit.”

Waar in het proces zitten jullie?

“We zitten midden in de productie en hebben het grootste deel van de draaidagen nog voor ons. Vanwege meerdere factoren nemen we de hele film in blokken op. Dat maakt het enorme project behapbaar. Tegelijk moet er nog veel worden geregeld: we hebben nog niet alle rollen ingevuld, we zoeken nog een aantal geschikte locaties en door nieuwe inzichten is het aantal draaidagen flink uitgebreid waardoor ook meer budget nodig is. Tegelijk hebben de eerste draaidagen onze verwachtingen overtroffen en zou dit – nog meer dan we aanvankelijk dachten – een heel bijzondere film kunnen worden.”

Wat is de rol van Limburg in het verhaal?

“Het verhaal draait om een Drents gezin dat in 1956 vanwege de grote vraag naar arbeiders naar Limburg verhuist. Het grootste deel van de film speelt dan ook af in het Limburg van de jaren 50 van de vorige eeuw. We schetsen hoe het leven er in die tijd uitzag – gezien door de ogen van de twee hoofdpersonen – met onder andere veel invloed van de kerk en de mijnen. Het wordt naast een aangrijpende speelfilm ook een tijdsdocument over een belangrijke periode in de recente Limburgse geschiedenis. Met andere woorden: de film draagt bij aan het behoud van de mijnhistorie.”

Hoe verliep het schrijfproces?

“We begonnen in 2018, ruim voor corona, en zijn toen een tijd lang geregeld met z’n vieren bij elkaar gekomen om ideeën te delen en scènes te schrijven. Ten tijde van corona zijn we afzonderlijk van elkaar met het script aan de slag gegaan en hebben zo beetje bij beetje het verhaal uitgewerkt. De moeilijkheid zat hem met name in het vrijmaken van tijd om aan het script te werken. Voor de ontwikkeling van een lange speelfilm is in Nederland geen geplaveide weg aangelegd, zeker voor nieuwkomers. Je moet voortdurend buiten de gebaande paden opereren én eigen middelen inzetten. Dat betekent constant zoeken naar een balans tussen dit project en onze andere werkzaamheden.”

Wat zijn de plannen voor de toekomst?

“We zijn nu ruim vier jaar met het project bezig en de interesse en het draagvlak is overweldigend. Het is hartverwarmend om te zien hoe veel mensen door het hele land de film (en de roman) een warm hart toedragen. En heel bijzonder om ook de talloze verhalen van mensen te horen die zich herkennen in het verhaal. Daarnaast zijn de partijen die zich aan de film hebben verbonden van levensbelang om zo’n omvangrijk verhaal te kunnen vertellen. Van bedrijven tot culturele instellingen tot gemeenten als Brunssum en Sittard, beide gemeenten met een rijk mijnverleden die graag bijdragen aan het behoud hiervan. Dit sterkt ons om nog een stapje harder te lopen om de film te laten slagen. In die gemeenten en in Drenthe zal de film sowieso in première gaan. Daarnaast staan we open voor serieuze partijen die willen aanhaken om de film aan een zo groot mogelijk publiek te vertonen. Maar voor het zover is hebben we nog een vijftigtal draaidagen voor ons waarin een fantastisch team aan de slag gaat om een stukje bijzondere Drents/Limburgse geschiedenis te maken!”